PRZYGOTOWANIE PRÓBKI

Proces przygotowania próbki do analizy jest niezwykle istotnym etapem w badaniach laboratoryjnych. Skuteczne przygotowanie próbki ma kluczowe znaczenie dla uzyskania dokładnych i wiarygodnych wyników. Równie ważne co przeprowadzenie badań lub eksperymentu jest już samo przygotowanie się do tego procesu, tj.: zaplanowanie analizy, ustalanie sposobu pobierania, transportu i przyjęcia próbki. Następnie niezwykle istotne jest wybranie odpowiednich technik przygotowania i dalszej obróbki próbki, by oprócz uzyskania prawidłowego wyniku zminimalizować ryzyko wystąpienia błędnych rezultatów lub zanieczyszczeń. Ostatnim etapem jest optymalizacja całego procesu w taki sposób, żeby móc wykorzystać pełen potencjał posiadanych w laboratorium zasobów ludzkich i sprzętowych oraz skrócić czas potrzebny na przeprowadzenie jednego badania.

W zależności od wykorzystywanej metody badań i specyfiki aparatury powinniśmy wybrać odpowiedni proces przygotowania próbki do analizy. Analizy LC-MS (z wykorzystaniem chromatografii cieczowej sprzężonej ze spektrometrią mas) charakteryzują się wysoką czułością i specyficznością oraz możliwością oznaczania wielu (nawet do tysięcy) analitów w trakcie trwania jednej analizy.

Skomplikowanie całego procesu przygotowania próbki definiuje przede wszystkim rodzaj matrycy oraz ilość i złożoność analitów, które podlegają oznaczeniu. Może się zdarzyć, że próbkę wystarczy tylko przefiltrować mechanicznie lub rozcieńczyć bądź zatęzić i można ją bezpośrednio nastrzyknąć lub chromatograf cieczowy lub nawet spektrometr mas. Najczęściej jednak występuje realna potrzeba wykorzystania innych etapów przygotowania próbki do analizy. Do tego celu często wykorzystuje się homogenizację (rozdrobnienie i/lub ujednolicenie próbki), ekstrakcję do fazy stałej (SPE – Solid Phase Extraction), oczyszczenie /filtrowanie – i zatężenie próbki. Innym cennym sposobem przygotowania próbek (głównie żywnościowych celem oznaczania obecności i poziomu pestycydów) jest zastosowanie soli do ekstrackji QuEChERS-ów (skrót od angielskich słów: Quick, Easy, Cheap, Effective, Rugged and Safe).

Obecne zaawansowanie technologiczne sprzętów laboratoryjnych pozwala na automatyzację wielu z tych procesów, które oprócz tego, że są czasochłonne, to przede wszystkim mogą być źródłem potencjalnego zanieczyszczenia próbki lub błędów pochodzących od operatora. Pamiętajmy więc, że im więcej etapów przygotowania próbki tym większa szansa popełniania błędu lub wprowadzenia zanieczyszczenia do próbki. Co bardzo istotne: wszystkie czynniki wpływające na niepewność pomiaru sumują się razem z kontaminacją próbki w czasie i przestrzeni!

Przygotowanie próbki do analizy LC-MS to skomplikowany i wieloetapowy proces, który wymaga precyzji, dokładności i odpowiednio dobranej aparatury oraz procedur wykonywanych przez personel. Właściwe wykorzystanie dostępnych sprzętów i akcesoriów laboratoryjnych jest niezbędne do uzyskania dokładnych i wiarygodnych wyników analizy. Dbałość o każdy detal i postępowanie zgodnie z przyjętymi procedurami w tym jest kluczem do sukcesu każdego laboratorium.